Amortyzacja i umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych na przykładzie przedsiębiorstwa Fakro

Abstract

Celem pracy jest przedstawienie zasad i metod amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w świetle obowiązujących przepisów. Praca jest także próbą zbadania polityki amortyzacyjnej w praktyce - a więc zasad ustalania wartości początkowej, metod amortyzacji, doboru stawek amortyzacyjnych na przykładzie wybranych składników majątku przedsiębiorstwa FAKRO. Rozdział pierwszy definiuje pojęcia „amortyzacji” i „umorzenia”, określa funkcje umorzenia, przedstawia zasady amortyzowania majątku trwałego w prawie podatkowym i bilansowym, jak również dokonuje porównania tych zasad w świetle rachunkowości i ustaw podatkowych. Drugi rozdział poświęcono w całości składnikom podlegającym procesom amortyzacji oraz wyłączonym z amortyzowania. Zdefiniowano w nim środki trwałe i wartości niematerialne i prawne w ujęciu ustawy o rachunkowości i ustaw podatkowych, przedstawiono Klasyfikację Środków Trwałych i zasady ustalania stawek amortyzacyjnych przy jej zastosowaniu. Ponadto zaprezentowano niezwykle istotne zasady ustalania wartości początkowej składników majątku trwałego, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych w przedsiębiorstwie, jak również omówiono katalog środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych wyłączonych z amortyzowania. W tym rozdziale omówiono także sposób dokonywania odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, które podlegają ulepszeniu (inwestycji) i od składników o niskiej wartości początkowej (do 3.500 zł). W końcowej części rozdziału przedstawiono skutki nietrafnego przewidywania okresu używania składników majątku dla podatnika i zaprezentowano odpisy amortyzacyjne, nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów na gruncie ustaw podatkowych. Trzeci rozdział przedstawia metody i stawki amortyzacji bilansowej środków trwałych: metodę liniową, odmiany metody degresywnej (malejącego salda, sumy cyfr rocznych), metodę progresywną, metodę naturalną i przykłady liczbowe jej zastosowania. Omawia także metody amortyzacji podatkowej, która stanowi nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej – metodę liniową, metodę degresywną z podwyższeniem stawek, podatkowe stawki amortyzacji (podwyższone i obniżone stawki tabelaryczne, stawki indywidualne). Opisuje także liniową metodę amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych, nową metodę amortyzacji (wprowadzoną od stycznia 2007 r.), zwaną metodą przyśpieszoną oraz przedstawia sposób amortyzacji składników majątku używanych sezonowo i ujawnionych. Rozdział kończy się analizą kilku problemów związanych z amortyzacją, często spotykanych w praktyce. Ostatni, czwarty rozdział pracy ma za zadanie pokazać zastosowanie zasad i metod amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w praktyce – na przykładzie wybranych składników majątku przedsiębiorstwa FAKRO. Przedstawiono w nim krótką charakterystykę przedsiębiorstwa, zaprezentowano misję, politykę i cele strategiczne firmy. Kolejna część rozdziału prezentuje tabelarycznie środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w firmie FAKRO na dzień 31.12.2008 r., przedstawia metody i stawki amortyzacyjne, zasady przyjęte w firmie dla własnej polityki amortyzacji. Ponadto zawiera krótką analizę doboru metod przez firmę pod kątem optymalizacji kosztów amortyzacji. Przy pisaniu pracy wykorzystano dostępną literaturę z zakresu rachunkowości, finansów, zarządzania, własne obserwacje, materiały informacyjne przedsiębiorstwa oraz dokonano analizy dokumentacji wewnętrznej przedsiębiorstwa FAKRO. Ponadto autorka przeprowadziła wywiady z Dyrektorem Finansowym, Głównym Księgowym oraz pracownikami działu księgowości badanej firmy.